The Last Lecture నోట్స్ కావాలా? :-)

“వీకెండ్ ఏం చేశావు?” అని అడుగుతుంటే ఒక పుస్తకం చదివాను అని చెప్పాలి అసలైతే, కానీ “క్లాసు లో ఉన్నా ఇంత సేపూ” అని అనాలి అనిపించేంతగా ఉంది ఈ పుస్తకం. మరి క్లాసు అటెండ్ అయితే నోట్స్ ఉంటుంది కదా? అదే ఈ టపా! ఒక్కప్పుడైతే మన నోట్స్ కి తెగ ఫాన్ ఫాలోయింగ్ ఉండేది, అన్ని చోట్ల. ఇప్పుడు పూర్తిగా అలవాటు తప్పిపోయింది.

క్లాస్: The Last Lecture book
లెక్చరర్: Randy Pausch

* Somehow, with the passage of time, and the deadlines that life imposes, surrendering became the right thing to do – రాండీతో పరిచయం ఈ వాక్యంతోటే. చదవగానే “అబ్బా.. మరీ నిర్వేదం. ఎందుకు లొంగిపోవడం? ఎదురు తిరగాలి గాని? ఏం బాలేదు” అని అనుకుంటూనే అసలు అన్నవారి గురించి తెలుసుకుందామని గూగుల్లో వెతికితే, Randy Pausch ఒక అమెరికన్ కంప్యూటర్ ప్రొఫెసర్ అనీ, చిన్న వయస్సులోనే పాంక్రియాటిక్ కాన్సర్ బారిన పడి. జూలై 25, 2008 న మరణించారు అనీ. తాను మరణించబోతున్నారు అని తెలుసుకుని, కడసారిగా తన యూనివర్సిటీలో ఇప్పటిదాకా తన ప్రయాణాన్ని పునశ్చరణ చేసుకునేలా “Really Achieving Your Childhood Dreams” అన్న లెక్చర్ ని ఇచ్చారనీ, (వీడియో ఇక్కడ లభ్యం) అటు తర్వాత The Last Lecture అనే పుస్తకాన్ని రాశారనీ అని తెలిసింది.

* తరగతి గదిలో మహరాజులు/ మహరాణుల్లా కూర్చుని, మన ముందు నిలుచున్న వ్యక్తి వైపు తదేకంగా చూస్తూ పాఠాలు వింటున్నప్పుడు “క్లాసు రూం లో తపస్సు చేయిట వేస్టురా గురూ” అని అనిపిస్తుంది. బయటున్న ప్రపంచంలోకి వచ్చేసరికి మహారాజులం కాస్త సామాన్య ప్రజానీకం అయ్యిపోతాం. ఇప్పుడు మనల్ని ఆడించడం జీవితం వంతు. చాలానే నేర్పిస్తుంది జీవితం కూడా, కాకపోతే వీలైనన్ని తిప్పలు పెట్టి మరీ. అందుకే ఒక్కోసారి మళ్ళీ క్లాసుల్లోకి వెళ్ళిపోవాలనిపిస్తుంది నాకు. నాకు అర్ధమయ్యే స్థాయికి దిగి వచ్చి, నాకర్ధమయ్యే వరకూ ఓపిగ్గా చెప్పేవారుండడం కూడా అదృష్టం కదా?

* రాండీ అనగానే ఇక పై నాకు గుర్తు వచ్చేది కాన్సర్ కాదు. Imagineer (Imagination+Engineer) అన్న ఆంగ్ల పదం. రాండీకి చిన్నప్పటి నుండి వాల్ట్ డిస్నీలో పని చేయాలని కోరిక ఉండేది. అక్కడ పని చేసే వారిని ఇమాజనీర్స్ అని అంటారు. అబ్బుర పరిచింది ఆ పదం నన్ను. Engineering is not about perfect solutions; it’s about the best you can do with limited resources. ఉన్న పరిమితులని పడగొట్టటంలో ఊహలకున్నంత బలం అంతా ఇంతా కాదు. ఈ రెంటినీ సమపాళ్ళల్లో కలిపితే ఎన్ని అందాలను ఆవిష్కరించవచ్చు కదా! రాండీ ఎంచక్కా తనని తాను “ఇమాజనీర్” అనేసుకుంటారు, డిస్నీతో పని చేశారు కావున. నేను డిస్నీతో పని చేసే అవకాశం ఒక్కటే లేదు! ఉన్న ఇంజనీరింగ్ డిగ్రీ, నా ఊహలూ సరిపోతే బాగుణ్ణు ఆ పేరు పెట్టేసుకోవడానికి అని అనిపిస్తుంది. ప్చ్! 😦 (మరీ మనసును ఊరించేస్తుంది ఆ పేరు :-(( )

*ఇప్పుడో ఫుట్ బాల్ ఆటలో ఓ అబ్బి కాలి దగ్గర బాల్ ఉంటే, అతడు తల ఎటు వైపుకి తిరిగి ఉంటే అటే కొట్టేస్తాడేమో అని అనుకుంటాము కదా? కానీ అలా కాకుండా అతడి నడుము భాగాన్ని చూస్తే, ఖచ్చితంగా ఏ వైపుకి కొడతాడో చెప్పవచ్చునట. దీన్నే Head Fake అంటారు. ఈ పదాన్ని రాండీ “ఒకటి నేర్చుకుంటున్నాము అనుకుని దాన్ని అభ్యసిస్తున్నప్పుడు, మనం వేరేవి బాగా నేర్చుసుకుంటాము” అనే ప్రక్రియకి కూడా ఉపయోగిస్తారు. (indirect learning) మనం ఒక ఆట ఆడుతుంటే, మనం ఆ ఆటనే నేర్చుకుంటున్నాము అనుకుంటుంటాము, కానీ  అసలు నేర్చుకునేది శ్రమకోర్చడం, టీం వర్క్, పట్టుదల, కష్టాలను అధిగమించడం లాంటివి. ఇప్పుడూ నేను తెలుగు బ్లాగులు రాయడంలో కూడా “భాషా, భావ వ్యక్తీకరణ” మెరుగుపడాలి అని అనిపించినా, టైం మానేజ్ మెంట్, నచ్చని అభిప్రాయాలతో వినమ్రంగా విభేదించటం, నా అనుభవంలోకి రాని జీవితాన్ని చదివి ఆకళింపు చేసుకోవడం, ముఖపరిచయం కూడా లేని వాళ్ళతో ఆప్తులుగా కలిసిపోగలగడం లాంటివి తెలుగు బ్లాగుల వల్ల నేను నేర్చుకున్న(కుంటున్న) అసలైన జీవితం. హైడ్ ఫేక్ అంటే అర్ధం అయ్యిందిగా? మీ అనుభవాలు చెప్పండి మరి?

* “నువ్వింకో మూడు నెలల్లో చనిపోతావు, ఇక మేము చేసేది కూడా ఏమీ లేదు” అని ఒక డాక్టర్ ఓ మనిషితో చెప్తే నేల కింద భూమి కంపించినట్టు, ఓ పెద్ద అల వచ్చి శిలని కొట్టినట్టు అని నేను వర్ణించకపోయినా ఆ బాధ మీకు తెలుసు. బాధ, భయం, ఆశ, ఆవేశం, నిస్పృహ, అసహనం అన్నీ కలిసి ఒక్కసారిగా చుట్టుముట్టేస్తాయి. మెదడు పని చేయటం మానేస్తుందేమో అని అనిపిస్తుంది. కానీ రాండీ బుర్ర చకచకా పని చేస్తుంది ఇలాంటి సమయాల్లోనూ. ఇక లాభం లేదన్న మాట వినగానే కుప్పకూలిన భార్యని ఓదారుస్తున్న డాక్టర్ మాటల్లో “మందు”ని రాండీ ఇలా చెప్తాడు.
“..he isn’t putting his arm around her shoulder, I understand why. That would be too presumptuous. But he’s leaning in, his hand on her knee. Boy, he’s good at this.”
మాటల్లో ఎంత శక్తి కదా? ఒక అందమైన అనుభవాన్ని, అంతులేని అగాధాన్ని ఒక మాటతో సృష్టించవచ్చు. “నాకు మాటలంటే భయం” అని జనాలెందుకు దూరంగా పరిగెడతారో ఇప్పుడు అర్ధం అవుతోంది.

* “ప్రేమ ఎంత మధురం, ప్రియురాలు/ప్రియుడు అంత కఠినం” అని బాధపడుతున్న అబ్బాయిలకీ, అమ్మాయిలకీ ప్రేమ క్షీర సాగరాన్ని మధించిన రాండీ ఓ బహు చక్కని ఉపదేశం ఇస్తున్నాడు. 🙂
“..the most inpenetrable bricks walls are made of human flesh. And the brick walls are there to stop the people who don’t want it badly enough. They are there to stop the other people.”
ఏ మనిషిలోనైనా మంచి అనేది ఉంటుందనీ, అది చూసే ఓపిక, సహనం లేకే మనం మనుష్యులని దూరం చేసేసుకుంటామని అని రాండీ అభిప్రాయం.

* ఇక ఈ తరం ఉద్యోగాలు చేస్తున్న అమ్మాయిలకు మరో గొప్ప మంత్రం. (తన కూతురికి ఈ విషయం చెప్పాలని రాండీ కోరిక. పాపకింకా నాలుగేళ్ళే!)
When it comes to men who are romantically interested in you, it’s really simple. Just ignore everything they say and only pay attention to what they do.

* Insurances ఎందుకో మనకి తెలుసు. మన తదనంతరం కూడా మన వాళ్ళకి ఆర్ధక ఇబ్బందులు లేకుండా చూడడం కోసం. రాండీ ఇంకో అడుగు ముందుకేసి, emotional insurance గురించి చెప్తారు. మనం పోతాం సరే, తర్వాత మనవాళ్ళు ఎలా బ్రతుకుతారు, మనం లేకుండా? మనిషిగా మిగలకపోయినా, మిగితా అన్ని రూపాల్లో మనం వారి దగ్గరుండేలా జాగ్రత్త పడాలి, ఫోటోల్లో, వీడియోల్లో, ఉత్తరాల్లో, వీలైనన్ని జ్ఞాపకాలని వదిలి వెళ్ళాలి అంటారు.

* తాను బ్రతికుండగా భార్య ఆఖరి పుట్టినరోజుకి ఒక పార్టీ ఏర్పాటు చేస్తారు రాండి. ఆవిడ ( పేరు జే) స్టేజీ మీదకు వచ్చీ రాగానే భర్తను గట్టిగా పట్టుకుని ఏడుస్తూ “please don’t die” అని అంటుంది. మన రాండీకి ఏదో హాలివుడ్ డైలాగు గుర్తు వస్తుంది. కానీ ఆమె అన్నది అవే పదాలు. మనకి తెలియకుండానే కొన్ని పదాలు ఎడా పెడా వాడేసి, వాటి విలువ తగ్గించేస్తామేమో అని అనిపించింది. “నిన్నే ప్రేమిస్తున్నాను”, “నువ్వు లేక నేను లేను”, “నీ కోసం”, “నిన్ను చూడకుండా ఉండలేను” లాంటివన్నీ ఇప్పుడు సినిమా టైటిల్లేనా? ఏమో!

* తనకే ఆక్సిడెంటో అయ్యి లేక గుండె పోటో వచ్చి ఉంటే, చివరి నెలల్లో జీవితాన్ని ఆనందించేవాడిని కాదని, తన వాళ్ళకోసం అంతా సంసిద్ధం చేయలేకపోయే వాడిననీ, ఒక రకంగా చూస్తే కాన్సర్ కూడా అదృష్టమే అని అంటారు. ఇది అక్షరాల నిజం అని ఒప్పుకుంటాము. ఎందుకంటే పుస్తకం మొదలెట్టినప్పుడు ఎంత భయంకరమైన మూడ్ లో మొదలెట్టానో, రాండీ కథ చదువుతుండగా, మనం ఊరెళ్ళాలి అంటే ఎంత హడావిడి ఉంటుంది: ఒక పక్క అన్నీ సర్దుకోవాలి, ఏదీ మర్చిపోకూడదు, మన బాధ్యతలని వేరే వారికి అప్పగించాలి, మనం వెళ్తున్నామని అమ్మ ఏడుపు మొదలెడితే ఊరుకోబెట్టాలి.. రాండీ ఈ లోకం నుండి ఇంకో లోకానికి వెళ్ళడానికి అలానే సిద్ధమయ్యారు. నాకు తెలీకుండానే నేను ఆ పనుల్లో మునిగిపోయాను.
రాండీకి కనీసం ఇన్నాళ్ళని టైం అన్నా ఉంది, మనకి అదీ లేదు. ఏ క్షణాన్న ఏ విపరీతానికి బలి అవుతామో తెలీదు. అంటే మనమెంత రెడీగా, preparedగా ఉండాలి అన్న ఆలోచన నన్ను తొలిచేస్తుంది.

అసలు క్లాసు అటెండ్ అవ్వాల్సిందే ఇందుకు. మనకి చెప్పే సబ్జెక్ట్ తో పాటు లెక్చరర్లు తన జీవితపు విశేషాలను చెప్తుంటే మనం వారి అనుభవాలనుండి నేర్చుకోవటం. నేను చెప్పినవి కాక, ఈ పుస్తకంలో ఇంకా చాలా విషయాలున్నాయి, ఎన్నో సూక్తులు, ఆదర్శాలు, మంచి మాటలు, ప్రేమలూ, అప్యాయతలూ, ఆలోచనలూ. కలలు నిజం చేసుకోవటమల్లే అనిపించినా కానీ రాండీ నేర్పించే అతి పెద్ద పాఠం.. “ఈ క్షణాన్ని ఆస్వాదిద్దాం”! Live in the moment! Time is all you have. And you may find one day that you have less than you think. పుస్తకాలు ఇందుకే చదవాలి, మనకి తెలియనవి తెలుసుకోవటం కాదు, తెలిసీ మర్చిపోయినవి గుర్తుచేస్తాయి అందుకు!